Phan Châu Trinh là nhà yêu nước lớn, sớm có tinh thần dân công ty ở nước ta. Hoạt động yêu nước của ông đã đóng góp thêm phần làm dấy lên phong trào đấu tranh phương pháp mạng đầu thế kỉ XX.
Bạn đang xem: Phân tích bài thơ đập đá ở côn lôn
Chân dung cố gắng Phan Châu Trinh
Cũng như những nhà giải pháp mạng khác, Phan Châu Trinh đã cần sử dụng ngòi cây viết viết nên những áng văn giác ngộ lòng yêu nước của nhân dân như tỉnh quốc hồn ca I cùng Tỉnh quốc hồn ca II, Tây hồ nước thi tập, Xăn-tê thi tập…
Bài Đập đá sinh hoạt Côn Lôn (hay nói một cách khác tắt là Đập đá) là bài thơ ông làm tại chỗ ông bị tù nhân khổ không nên ở đảo Côn Lôn, bởi bị vu mang đến tội khởi xướng trào lưu chống thuế Trung Kì (1908).
Nhờ sự can thiệp của Hội liên hợp quyền ở bên Pháp nhưng Phan Châu Trinh được ân xá trước hạn: tháng 6 – 1910, ông đã làm được phóng thích, bị quản lí thúc sống Mĩ Tho, sau đó năm 1911 thì ông đi Pháp (theo tư liệu của GS. Huyền Lý).
Đập đá Côn Lôn
Phan Châu Trinh là con bạn cương trực, thẳng thắn, không sợ hãi cường quyền, dám béo tiếng lên án bọn quan lại sâu mọt đục khoét nhân dân, đứng hẳn về phía lí tưởng dân chủ, cách mạng, nuôi chí đổi mới nước nhà, tạo cho dân giàu nước mạnh.
Thơ của Phan Châu Trinh, cũng như thơ văn của những nhà biện pháp mạng khác, là tấc lòng của họ, khí phách của họ, chí khí anh hùng của họ. Đọc bài thơ đó là ta được phát hiện phẩm giải pháp con fan của Phan Châu Trinh.
Bài thơ mở đầu vào câu thơ new về tứ thế của kẻ có tác dụng trai là làm chủ giang sơn, tạo tiếng tăm vang dội:
Làm trai đứng giữa khu đất Côn Lôn
Lừng lẫy khiến cho lở núi non.
Một bốn thế nhóm trời đánh đấm đất, một hoạt động kinh thiên đụng địa, “Lừng lẫy” là tính từ chỉ sự vang đội, ở đâu cũng nghe thấy giờ vang. Hình ảnh “làm mang đến lở núi non” là 1 hình ảnh hùng vĩ, vang dội, như động đất, núi lửa, gớm thiên hễ địa.
Hình ảnh đập đá đã thể hiện trước khí nỗ lực và sức khỏe của nhỏ người. Đá đại diện cho phần đông gì cạnh tranh khăn, ngáng trở nhưng con tín đồ phải khắc phục.
Xách búa quấy tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Những từ “xách búa”, “ra tay” thật khỏe khoắn khoắn, hăng hái. Mọi từ “đánh tan”, “đập bể” (vỡ) lại đầy sức mạnh, mà những từ con số “năm bảy đống”, “mấy trăm hòn” càng tôn thêm cho sức mạnh khỏe kia.
Cả hai câu thơ đầy khí thế, tưởng chừng như sẵn sàng đập tan hầu hết gì cứng rắn, cạnh tranh khăn, phòng trở trên đời.
Tháng ngày bao quản lí thân sành sỏi
Mưa nắng và nóng càng bền dạ sắt son.
“Thân sành sỏi” là thân phận fan tù khổ sai, như mảnh sành, hòn sỏi, bạn ta giày xéo, vùi dập, tuy nhiên không quản hổ hang “dạ sắt son” kỳ lạ dạ fe như sắt, đỏ như son, thủy chung, không khi nào thay đổi – dù nắng mưa dãi dầu vân không sờn lòng.
Hai câu thơ diễn đạt sức chịu đựng gian khổ, thách thức nghe như lời tự khẳng định và như một lời thề.
Hai liên kết trở về với thực tiễn và tỏ rõ khí phách khinh thường hiểm nguy:
Những kẻ vá trời lúc lỡ bước.
Hai chữ “vá trời” đề cập lại tích phái nữ Oa vá trời, bên cạnh đó gợi ra hình hình ảnh “những kẻ vá trời” được diễn đạt trên – thì ra rất nhiều kẻ đập đá, làm cho lở núi non trên đấy là những kẻ luyện đá vá trời, phần đa kẻ gửi vai phù nghiêng đỡ lệch mang đến vận mệnh khu đất nước, chứ chưa hẳn tù khổ sai!
Nhưng khác với nhân thứ thần thoại hành vi thuận buồm xuôi gió, ở đây “những kẻ vá trời” vào thực trên “khi lỡ bước” – gặp gỡ tai ách, rủi ro ro, tuy nhiên họ vẫn luôn là loại bạn “vá trời”, những anh hùng phi thường, khác thường. Mang đến nên
Gian nan chi kể việc con con!
Gian nan, cầm tù chỉ là việc nhỏ tuổi bé, không đáng kể so với lí tưởng vá trời – cứu vớt nước to lớn của họ.
Cả bài bác thơ hiện hữu lên lòng từ bỏ hào của sự việc nghiệp cứu vớt nước bao gồm nghĩa, ý thức ví dụ về các bước lớn lao nhưng mà mình sẽ làm. Với từ khoảng cao lí tưởng ấy, tác giả nhìn trở ngại trước mắt chỉ cần những thách thức “con con”.
Đấy là chí khí phương pháp mạng, là khí phách khinh thường hiểm nguy của rất nhiều người chí sĩ.
Bài thơ vừa thực vừa ảo, vừa tả thực, vừa mang tính chất chất tượng trưng, thần thoại. Ta có thể xem đây là bài thơ vịnh cảnh đập đá sinh sống Côn Lôn và là sự việc kí thác niềm tin, lí tưởng, khí phách của tác giả.
Bài thơ trọn vẹn viết theo tinh thần và phong cách cổ điển. Điển tích thông dụng, dễ dàng hiểu. Khá văn giữ toát, bạo gan mẽ, có khả năng truyền cảm chóng vánh tới người đọc.
Một cái nhìn khác phân tích bài thơ Đập đá ở Côn Lôn
Phan Châu Trinh (1872 – 1926), người chiến sỹ cách mạng béo tròn của dân tộc bản địa ta trong bố thập đầu gắng kỉ sản phẩm XX. ông còn nhằm lại những thơ văn thấm đượm tinh thần dân công ty và chứa chan tình yêu nước.
Bài thơ Đập đá nghỉ ngơi Côn Lôn đã diễn đạt khí phách hiên ngang quật cường của người chiến sỹ cách mạng vào cảnh tù hãm đày, viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật, mang ý nghĩa hàm nghĩa sâu sắc:
Làm trai đứng giữa khu đất Côn Lôn,
Lừng lẫy khiến cho lở núi non.
Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Tháng ngày bao quản lí thân sành sỏi,
Mưa nắng càng bền dạ sắt son.
Những kẻ vá trời lúc lỡ bước khó khăn chi
kể bài toán con con!
Nhan đề bài bác thơ là Đập đá sinh sống Côn Lôn nói đến cảnh lao động khổ sai ở trong nhà thơ và những chiến sĩ yêu thương nước bị thực dân Pháp đày đọa tận nhà tù Côn Đảo.
Năm 1908, sau vụ phòng sưu thuế nỗ ra nghỉ ngơi Trung Kì, Phan Châu Trinh bị tổ chức chính quyền thực dân bắt giam với đày ra Côn Đảo.
Bốn câu đầu vừa tả chân cảnh đập đá, vừa bộc lộ một vai trung phong thế, một ý chí. Chí nam giới nhi, chí làm cho trai coi câu hỏi đứng giữa khu đất Côn Lôn, bị tù tội khổ sai là một thử thách nặng nằn nì nhưng chẳng hề nao núng, vẫn lừng lẫy làm cho lở núi non.
Hai từ bỏ đứng giữa bộc lộ một tứ thế hiên ngang, một trung tâm thế quật cường trước uy vũ quân thù. Câu thơ lắp thêm hai, nhất là cụm từ tạo nên lở núi non biểu thị chí khí kiên trì trước hoàn cảnh bị kẻ thù đày đọa.
Các vị ngữ đánh tan cùng đập bể vừa tả thực sức khỏe đập đá năm bảy đống và mấy trăm hòn, đồng thời ngụ ý một quyết tâm, một ý chí căm phẫn phá tan chốn ngục tù, lật đỗ giai cấp thực dân tàn bạo. Phép đối, bí quyết dùng số từ, hàm súc, đa nghĩa tạo sự giá trị nghệ thuật ở đoạn thực bài thơ:
Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Hai câu 5, 6 đối nhau cực kỳ chỉnh. Lấy thời gian bị tù đày (tháng ngày) so với gian truân thách thức (mưa nắng) lấy thân dày dạn phong nai lưng (thân sành sỏi) so với tinh thần cứng cỏi trung kiên (dạ fe son). Tất cả đã bộc lộ hình ảnh một chiến sĩ cách mạng gồm tâm hồn và khí phách cao đẹp.
Thân sành sỏi với dạ fe son là nhị hình hình ảnh ẩn dụ tạo nên một giải pháp hàm súc và hình tượng phẩm chất cách mạng ở trong phòng thơ:
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi,
Mưa nắng nóng chí sờn lòng dạ sắt son.
Các tự ngữ: bao quản và càng bền biểu thị một thái độ chuẩn bị chấp nhận, một quyết trung tâm dám thử thách với bạo lực quân thù. Niềm tin ấy, ta phát hiện trong nhiều bài thơ vào tập Nhật kí trong tầy của sài gòn hơn 30 năm sau: bền chí và nhẫn nại.
Không chịu lùi một phân;
Vật hóa học tuy đau khổ,
Không động dao tinh thần.
(Trích bốn tháng rồi – Nhật kí vào tù)
Hai câu kết thể hiện bản lĩnh phi thường của rất nhiều người tất cả chí lớn, mưu đồ vật đại sự (vá trời) nhưng không thành (lỡ bước). Đó là những nhân vật thất cố kỉnh mà vẫn hiên ngang, coi chuyện tù túng đày khó khăn chỉ là việc con con không xứng đáng kể, không xứng đáng nói. Câu kết hiện hữu lên một phong thái thư thả tự tại, rất ngạo nghễ của phòng chí sĩ:
Những kẻ vá trời lúc lỡ bước
Gian nan chi kể vấn đề con con.
Đập đá ở Côn Lôn tiêu biểu cho thơ ca viết trong đơn vị tù thực dân của những chiến sĩ yêu nước và bí quyết mạng đầu nắm kỉ XX. Bài bác thơ có giọng điệu đĩnh đạc, hào hùng, ngôn từ hàm súc, vừa bình thường vừa cổ xưa trang trọng.
Người xưa thường mang thơ để đãi đằng cái tâm, nhằm nói lên cái chí. Chuẩn bị sẵn sàng xả thân để cứu giúp nước, sắt son thủy phổ biến với dân tộc, quật cường và hiên ngang trước cảnh tù nhân đày, đó là loại tâm, chiếc chí của Phan Châu Trinh biểu đạt trong bài bác thơ Đập đá sinh sống Côn Lôn này.
Cái tâm, dòng chí của chí sĩ Phan Châu Trinh là bài học lớn cho bọn họ ngưỡng chiêu tập và noi theo.